Dieta eliminacyjna to dieta, która usuwa wszystkie grupy żywności z wyjątkiem osobistej listy dozwolonych pokarmów danej osoby. Jest zwykle używany do identyfikacji i eliminacji potencjalnych alergii pokarmowych, nietolerancji lub wrażliwości. Polega na wyeliminowaniu z diety na pewien czas grup pokarmowych, a następnie ponownym wprowadzaniu ich pojedynczo w celu ustalenia, czy jakaś konkretna żywność była odpowiedzialna za wywoływanie objawów.
Na czym polega dieta eliminacyjna?
Dieta eliminacyjna to dieta, która na pewien czas wyklucza pewne grupy żywności w celu określenia, które pokarmy powodują objawy. Ideą diety eliminacyjnej jest to, że pomaga ona zidentyfikować produkty spożywcze, które powodują objawy i pozwala usunąć je z diety. Niektórzy ludzie zakładają, że dieta eliminacyjna może pomóc im schudnąć. Nie jest to jednak prawdą, ponieważ organizm wykorzystuje tylko to, czego potrzebuje z tego, co jesz.
Rodzaje diety eliminacyjnej
Istnieje kilka sposobów na zrobienie diety eliminacyjnej – podejście agresywne i podejście umiarkowane.
Podejście agresywne
Agresywne podejście ogranicza najczęstszych sprawców wszystkich naraz, w tym gluten, nabiał, soję, kukurydzę, jaja, orzechy, soję i warzywa psiankowate. Jeśli jeden lub więcej z tych wspólnych pokarmów zapalnych jest przyczyną objawów, wyeliminowanie go znacznie zmniejszy stan zapalny i związane z nim objawy dość szybko.
Jednak bardzo restrykcyjna dieta eliminacyjna może być trudna dla mam i rodzin do wskoczenia we wszystko na raz. Jeśli tak jest, inną opcją jest umiarkowane podejście.
Podejście umiarkowane
Umiarkowane podejście do znalezienia wrażliwości pokarmowych jest zasadniczo dietą eliminacyjną w odwrotnej kolejności. Zaczyna się od bardzo krótkiej listy pokarmów do wyeliminowania, takich jak gluten i nabiał. Podczas eksperymentowania należy prowadzić dziennik zdrowia, aby sprawdzić, czy nastąpiła poprawa objawów. Jeśli objawy trwają, powoli dodajesz do listy eliminacji żywności, aż (lub twoje dzieci) zauważysz, że objawy prawie lub całkowicie odeszły.
Zaskakujące jest to, jak dużą różnicę robi samo wyeliminowanie pewnych pokarmów. Często może to być zmiana życia!
Dla kogo jest dieta eliminacyjna?
Dieta eliminacyjna to plan, który na pewien czas eliminuje niektóre pokarmy z diety. Można to zrobić, aby sprawdzić, jak twoje ciało reaguje na określone pokarmy, lub można to zrobić w celach zdrowotnych.
Dieta eliminacyjna jest korzystna dla osób, które mają nadwrażliwość pokarmową lub alergie, a także dla tych, którzy chcą schudnąć. Jest również korzystny dla osób cierpiących na przewlekłe problemy trawienne, migreny i inne choroby, które mogą być spowodowane nadwrażliwością pokarmową.
Nie należy stosować diety eliminacyjnej bez wskazówek lekarza, zwłaszcza jeśli jesteś w ciąży lub karmisz piersią.
Jeśli ty lub twoje dzieci doświadczają któregoś z wymienionych poniżej objawów lub warunków, możesz chcieć zbadać dietę eliminacyjną:
- Problemy trawienne, takie jak zaparcia, wzdęcia lub biegunki
- Nieprawidłowości skórne, takie jak trądzik, egzema, wysypka, pokrzywka lub łuszczyca
- Choroba autoimmunologiczna
- ADHD
- Ból stawów
- Astma
- Depresja i inne zaburzenia nastroju
- Bóle głowy
- Migreny
- Wrażliwość na żywność
- Alergie pokarmowe
- Cienie pod oczami
- Zatłoczenie zatok
- Trudności w uczeniu się
Kiedy stosować dietę eliminacyjną?
Co więc powoduje konieczność stosowania diety eliminacyjnej? Alergie pokarmowe, wrażliwości i nietolerancje. Niektórzy uważają, że wrażliwości pokarmowe i nietolerancje to to samo, ale są one nieco inne. Wyjaśnię szczegółowo każde z nich, ale w skrócie, alergie i wrażliwości pokarmowe dotyczą układu odpornościowego, natomiast nietolerancje pokarmowe pojawiają się w wyniku nieprawidłowego trawienia.
Co to jest alergia pokarmowa?
Alergia pokarmowa jest wynikiem wytwarzania przez układ odpornościowy przeciwciał IgE w odpowiedzi na część pokarmu, którą uznaje za szkodliwą. Kiedy przeciwciała IgE są stymulowane, histamina jest uwalniana do krwiobiegu, co prowadzi do niemal natychmiastowych objawów. Czasami wyniki mogą być łagodne, takie jak wysypka, pokrzywka, swędzenie, katar, ból stawów, wymioty, biegunka i obrzęk. Ale alergie pokarmowe IgE są również przyczyną anafilaktycznych reakcji pokarmowych, które mogą zagrażać życiu.
Najczęstsze pokarmy, które powodują reakcje alergiczne, szczególnie u dzieci, to mleko, jaja, orzechy, orzeszki ziemne, soja, pszenica, ryby i skorupiaki.
Co to jest wrażliwość pokarmowa?
Wrażliwość na pokarm również wiąże się z układem odpornościowym, ale często jest wywoływana przez inne przeciwciała – IgG, IgA lub IgM. Objawy wrażliwości pokarmowej są często mniej widoczne niż alergii pokarmowej, ale są znacznie bardziej powszechne. Mogą objawiać się depresją, wzdęciami, niepokojem, zaburzeniami uwagi, mgłą mózgową lub migrenami. W przypadku wrażliwości pokarmowej, objawy mogą pojawić się po kilku godzinach lub dniach.
Co to jest nietolerancja pokarmowa?
Nietolerancja pokarmowa jest reaktywną reakcją na dany pokarm, która nie angażuje układu odpornościowego. Może być spowodowana niedoborem enzymów, niewłaściwą odpowiedzią bakterii jelitowych lub stanem zapalnym jelit. Im więcej nietolerowanego pokarmu jest spożywane i nie trawione, tym więcej niestrawionej materii gromadzi się w jelitach, powodując niepożądane skutki. Może to prowadzić do takich objawów jak:
- Zaparcia
- Biegunka
- Skurcze
- Zatłoczenie
- Przyrost masy ciała
- Ból głowy
- Zmęczenie
- Mgła mózgowa
- Niepokój
- Wzdęcia
- Niewyraźne widzenie
- Depresja
Dieta eliminacyjna jest fantastycznym sposobem na określenie swoich alergii pokarmowych, wrażliwości i nietolerancji.
Jakie produkty powinno się wyeliminować na diecie eliminacyjnej?
Robiąc dietę eliminacyjną, możesz przyjąć podejście agresywne lub zmodyfikowane, w zależności od tego, co działa najlepiej dla Ciebie i Twojej rodziny.
Lista eliminacji żywności w podejściu agresywnym
Spójrzmy najpierw na to, jakie pokarmy powinny być wyeliminowane przy podejściu, które jest bardziej restrykcyjne, ale zapewni szybsze rezultaty. W końcu, im więcej pokarmów zostanie usuniętych na początku, tym większe prawdopodobieństwo, że będziesz w stanie zidentyfikować pokarmy powodujące objawy.
Eliminacja następujących pokarmów przez trzy do czterech tygodni jest uważana za agresywne podejście do diety eliminacyjnej:
- Gluten
- Nabiał
- Soja
- Kukurydza
- Jaja
- Orzechy z drzew orzechowych
- Orzeszki ziemne
- Cukier rafinowany
- Alkohol
- Kawa
- Kofeina
- Nasiona
- Rośliny strączkowe (fasola i orzeszki ziemne)
- Warzywa psiankowate (ziemniaki, papryka, bakłażan, pomidory)
- Owoce cytrusowe (w niektórych przypadkach)
- Sztuczne substancje słodzące
- Sztuczne barwniki
- Wzmacniacze smaku, jak glutaminian sodu (MSG)
Jeśli brzmi to zbyt przytłaczająco, rozważ zamiast tego zastosowanie zmodyfikowanego podejścia.
Lista eliminacji żywności w podejściu zmodyfikowanym
Osiem najważniejszych pokarmów zalecanych do wyeliminowania przy podejściu zmodyfikowanym to:
- Gluten
- Nabiał
- Soja
- Kukurydza
- Jaja
- Orzechy z drzew orzechowych
- Cukier rafinowany
- Orzeszki ziemne
Jeśli wyeliminowanie WSZYSTKICH powyższych pokarmów na raz jest po prostu niemożliwe, spróbuj po prostu wyeliminować dwa najczęstsze czynniki wyzwalające: gluten i nabiał. Następnie wyeliminuj inne pokarmy w zależności od potrzeb. Zmodyfikowane podejście do diety eliminacyjnej pozwala na łatwiejsze przejście dla rodziny i lodówki.
Niezależnie od tego, jakie podejście zastosujesz, może być trudno zabrać pokarmy, do których spożywania nasze dzieci są przyzwyczajone codziennie. Na szczęście istnieje wiele zamienników i pomysłów na przepisy, które mogą sprawić, że to przejście będzie o wiele bardziej wykonalne dla Ciebie i nawet najbardziej wybrednych dzieci!
Ile powinna trwać dieta eliminacyjna?
Jest wiele osób, które chcą stosować dietę eliminacyjną, ale nie wiedzą, jak długo powinna ona trwać. Dzieje się tak, ponieważ nie ma ustalonej zasady, jak długo powinna trwać dieta eliminacyjna.
Niektórzy uważają, że należy stosować dietę eliminacyjną przez co najmniej 10 dni. Inni uważają, że należy go stosować przez co najmniej 3 tygodnie. Inni nadal uważają, że możesz poświęcić tyle czasu, ile potrzebujesz, aby pozbyć się alergii lub wrażliwości.
Długość diety eliminacyjnej zależy od tego, co starasz się osiągnąć za pomocą diety i Twojego osobistego stanu zdrowia.