Choć wiele osób ciągle ma nadzieję, że zmiany klimatu mają przejściowy charakter, niewiele wskazuje na to, aby takie przekonanie miało wiele wspólnego ze stanem faktycznym. Znacznie bardziej prawdopodobne jest to, że upalne lato pozostanie z nami na dłużej, a my będziemy musieli pogodzić się z tym, że temperatury będą coraz wyższe. Jak przygotować do nich przydomowy ogród? Pewne zmiany są nieuniknione, nie są one jednak aż tak skomplikowane, jak mogłoby się to wydawać wielu osobom. Ochrona ogrodu przed upałami to kluczowy element przygotowań.
Po pierwsze – planowanie
Zmian nie przeprowadzi się w ciągu kilku dni. Już na etapie planowania tego, jak będzie wyglądać przydomowy ogród, warto więc zastanowić się, czy nasza wizja odpowiada warunkom klimatycznym. Lista roślin, które dobrze radzą sobie z wysokimi temperaturami, nie jest wcale krótka. Naszym priorytetem powinno być jednak stawianie przede wszystkim na te, które zapewnią ogrodowi możliwie jak największą różnorodność biologiczną. Nie można też zapominać o tym, że pełne słońce nie będzie sprzyjać nawet tym roślinom, o których mówi się, że dobrze znoszą upały. Jeśli więc istnieje taka możliwość, należy zrobić wszystko, aby zapewnić roślinom cień w momentach, w których temperatura jest szczególnie wysoka.
Ochrona ogrodu przed upałami poprzez zapewnienie cienia pozwala na obniżenie temperatury, ma jednak jeszcze jedną zaletę, której nie można przemilczeć. Jego obecność sprawia, że rośliny, które mają tendencję do dość szybkiego dojrzewania, rozwijają się nieco wolniej. Przyczynia się to do zwiększenia atrakcyjności ogrodu i daje szansę tym gatunkom, o których mówi się, że są bardziej wymagające.
Tworzenie stanowisk sztucznie zacienionych ma jeszcze jedną zaletę. Obecność cienia przyczynia się znacząco do zmniejszenia zużycia wody. Jak zatem przyczynić się do tego, aby w ogrodzie było więcej cienia niż miało to miejsce dotychczas? Co najmniej kilka sposobów zasługuje na rozważenie. Najczęściej wspomina się w tym kontekście o obecności markiz oraz o wprowadzeniu altany z zadaszeniem. Ciekawym rozwiązaniem może być jednak również wiata wypoczynkowa, parasol, a nawet – oryginalna zieleń, bo przecież pewne rośliny mogą zapewniać cień innym.
Już na etapie planowania dobrze jest też mieć na uwadze, że odsłonięta gleba nie jest sojusznikiem roślin w czasie upałów. Ściółka okazuje się być rozwiązaniem szczególnie praktycznym. Pomaga w zmniejszeniu tempa, w jakim gleba traci wodę. Przyczynia się też do tego, że temperatura u podstawy roślin staje się w naturalny sposób niższa. Gleba, która jest odsłonięta, emituje też znacznie więcej ciepła niż ta, która została zabezpieczona, a tym samym w ogrodzie – na skutek naszych zaniedbań – może być jeszcze cieplej niż wynikałoby to z zapowiedzi synoptyków. Ochrona ogrodu przed upałami wymaga więc również odpowiedniego przygotowania gleby.
Po drugie – odpowiedni system nawadniania
Jeśli ogród nie jest duży, najbardziej naturalnym sposobem na jego nawadnianie jest podlewanie go ręcznie. Jeśli jednak dysponujemy większym obszarem, musimy pogodzić się z tym, że takie działanie nie będzie wystarczające. Ręczne podlewanie zajmie nam wiele czasu, a i tak może okazać się, że nie zaspokoi zapotrzebowania tych roślin, które potrzebują wody w większej niż zwykle ilościach. Automatyczne nawadnianie generuje większe koszty i często jest rozwiązaniem, do którego podchodzi się z pewną rezerwą. Jeśli jednak zależy nam na tym, aby rzeczywiście zabezpieczyć ogród przed upałami, trudno nie odnieść wrażenia, że jest to jedyna opcja warta rozważenia. Ochrona ogrodu przed upałami poprzez efektywne nawadnianie jest kluczowa.
Sam czas podlewania ogrodu także ma ogromne znaczenie. Niewskazane jest więc podlewanie roślin w ciągu dnia, a już szczególnie niewłaściwe wydaje się wykonywanie tej czynności w samo południe, gdy słońce świeci najmocniej. Podlewając rośliny w największe upały nie tylko im nie pomagamy, ale również przyczyniamy się do zwiększenia ryzyka ich poparzenia. Jeśli więc mamy w planie dostarczenie im dodatkowej wody – czynność ta powinna być wykonywana wczesnym rankiem lub wieczorem. A co z automatycznymi systemami podlewania? Te najlepiej uruchamiać w godzinach nocnych. Nie należy też stosować wody bardzo zimnej, bo można wywołać szok termiczny, na który rośliny są narażone tak samo, jak ludzie.
Warto też pamiętać, że w pewnych okolicznościach nawadnianie roślin okazuje się mieć szczególnie duże znaczenie. Tak jest choćby w przypadku roślin, które wytwarzają stosunkowo płytki system korzeniowy. Niestety, bardzo często taki system jest typowy dla roślin, które cenią sobie wilgoć, intensywne nawadnianie przyda się więc choćby tak lubianym w ogrodach różom i hortensjom. Jeśli na ogrodzie znajdują się rośliny uprawiane w donicach, na czas największych upałów najlepiej przenieść je w miejsca zacienione. Silne działanie słońca oraz wysoka temperatura mają szczególnie niekorzystny wpływ na ziemię w donicach. Ta bardzo szybko wysycha, warto więc rozważyć podlewanie takich roślin nie raz, ale dwa razy dziennie. Ochrona ogrodu przed upałami w tym kontekście jest niezwykle istotna, aby zapewnić roślinom odpowiednie warunki do przetrwania.
Po trzecie – odpowiedni dobór roślin
Nie wszystkie rośliny ogrodowe radzą sobie z upałami tak samo dobrze, można jednak wskazać co najmniej kilka takich, którym wysokie temperatury nie są straszne. Nawet, jeśli do tej pory nie gościły one w ogrodzie, zmiany klimatyczne zachęcają do rozważenia ich uprawy. Tu warto wspomnieć choćby o rozchodniku – roślinie o mięsistych liściach znanych z tego, że doskonale magazynują wodę. Rozchodnik lubi dobrze przepuszczalne gleby, nie przeszkadza mu też pełne nasłonecznienie. Sprawdzi się nawet w przypadku ogrodów skalnych, zachwycając nie tylko swoją żywotnością, ale i pięknymi kolorami.
Także lawenda jest zaliczana do roślin, którym nie są straszne upały. Pochodzi z obszarów, w których panuje klimat śródziemnomorski, jest więc przyzwyczajona do wysokiej temperatury i nie odbiera jej jako zagrożenia dla siebie. Jej system korzeniowy może zresztą pobierać wodę także z dość głębokich warstw gleby, lawenda da więc sobie radę nawet wtedy, gdy na jakiś czas zapomnimy o tym, jak ważne jest podlewanie roślin. Warto docenić też srebrzyste liście lawendy. Prezentują się efektownie, a ich odcień sprawia, że są w stanie odbijać światło słoneczne. Problemem nie jest dla nich również nadmierne parowanie wody.
Jeśli nie chcemy, aby nasz ogród tonął jedynie w intensywnie pachnących ziołach, w czasie letnich upałów pomyślmy także o nagietku. Kwiat ten zachwyca przede wszystkim swoimi żywymi kolorami, wiele osób nie jest więc nawet świadomych tego, jak dużą jego zaletą jest tolerancja na suszę. Co warte podkreślenia, nagietek będzie dobrze prezentował się przede wszystkim tam, gdzie gleba jest wilgotna i dobrze przepuszczalna. Poradzi sobie z upałami, choć w czasie największej suszy i on będzie potrzebował wsparcia z naszej strony. Ochrona ogrodu przed upałami obejmuje również wybór roślin, które dobrze radzą sobie w trudnych warunkach, takich jak nagietek.
Wszystkie te działania składają się na ochronę ogrodu przed upałami. Dzięki odpowiedniemu planowaniu, systemowi nawadniania i doborowi roślin, możemy zapewnić naszym ogrodom zdrowie i piękno nawet w najgorętsze dni lata.
FAQ: Jak przygotować ogród na letnie upały?
1. Dlaczego ochrona ogrodu przed upałami jest ważna?
Ochrona ogrodu przed upałami jest ważna, ponieważ wysokie temperatury mogą prowadzić do uszkodzenia roślin, szybkiego wysychania gleby i zwiększonego zużycia wody. Zapewnienie odpowiednich warunków pozwala na utrzymanie zdrowego i estetycznego ogrodu nawet w ekstremalnych warunkach pogodowych.
2. Jakie rośliny najlepiej radzą sobie z upałami?
Rośliny, które dobrze radzą sobie z upałami, to m.in. rozchodnik, lawenda, i nagietek. Są to gatunki, które mogą magazynować wodę, tolerować pełne nasłonecznienie i dobrze radzić sobie w suchych warunkach.
3. Jakie są korzyści z tworzenia stanowisk sztucznie zacienionych w ogrodzie?
Tworzenie stanowisk sztucznie zacienionych pomaga obniżyć temperaturę w ogrodzie, zmniejsza zużycie wody i chroni rośliny przed intensywnym nasłonecznieniem. Cień pozwala roślinom rozwijać się wolniej, co zwiększa ich atrakcyjność i pomaga gatunkom wymagającym bardziej umiarkowanych warunków.
4. Jakie metody tworzenia cienia w ogrodzie są najbardziej skuteczne?
Najbardziej skuteczne metody tworzenia cienia w ogrodzie to stosowanie markiz, altan z zadaszeniem, wiat wypoczynkowych, parasoli oraz sadzenie roślin, które mogą zapewniać cień innym roślinom.
5. Jak ściółka wpływa na ochronę roślin przed upałami?
Ściółka pomaga zmniejszyć tempo, w jakim gleba traci wodę, obniża temperaturę u podstawy roślin i ogranicza emisję ciepła z gleby. Dzięki temu rośliny są mniej narażone na stres wodny i cieplny.
6. Kiedy najlepiej podlewać rośliny podczas upałów?
Najlepiej podlewać rośliny wczesnym rankiem lub wieczorem, aby uniknąć poparzeń i zwiększenia ryzyka uszkodzeń. Automatyczne systemy nawadniania warto uruchamiać w godzinach nocnych.
7. Jakie rośliny wymagają szczególnej uwagi podczas nawadniania?
Rośliny o płytkim systemie korzeniowym, takie jak róże i hortensje, wymagają intensywnego nawadniania. Rośliny w donicach również potrzebują częstszego podlewania, zwłaszcza w czasie największych upałów.
8. Jakie są zalety automatycznych systemów nawadniania?
Automatyczne systemy nawadniania zapewniają równomierne i regularne podlewanie, co jest szczególnie ważne w dużych ogrodach. Pomagają oszczędzać czas i zapewniają, że rośliny otrzymują odpowiednią ilość wody.
9. Jakie zmiany należy wprowadzić w planowaniu ogrodu, aby był odporny na upały?
Podczas planowania ogrodu warto uwzględnić dobór roślin odpornych na wysokie temperatury, tworzenie stanowisk zacienionych oraz zastosowanie ściółki. Ważne jest również zaplanowanie efektywnego systemu nawadniania.
10. Czy istnieją inne sposoby na ochronę ogrodu przed upałami poza nawadnianiem i cieniem?
Tak, warto również rozważyć stosowanie osłon przeciwsłonecznych, takich jak agrowłóknina, oraz mulczowanie gleby, aby zredukować parowanie wody. Regularne przycinanie roślin może również pomóc w redukcji stresu cieplnego.
