Trądzik różowaty różni się diametralnie od trądziku młodzieńczego. Przede wszystkim pojawia się u osób, które już dojrzały, po drugie zanim się utrwali na twarzy osoby zagrożonej trądzikiem pojawiają się różnego rodzaju “zwiastuny” tej dolegliwości. Wnikliwa obserwacja twarzy i reakcji skóry na kosmetyki, dietę czy warunki atmosferyczne pozwala w pewnym stopniu ustrzec się przed trądzikiem, dlatego uświadomienie sobie zagrożenia ma niebagatelne znaczenie.
Kiedy już się pojawi i utrwali taki trądzik leczenie bywa dość skomplikowane, a w przypadku zmian o dużej intensywności wymaga wręcz interwencji chirurgicznych, i choć trądzik różowaty pojawia się najczęściej u kobiet to u mężczyzn trądzik przybiera najcięższe postaci.

Spis treści:

Czym jest ten trądzik różowaty?

Trądzik różowaty to choroba skóry o charakterze przewlekłym. Ciekawe, że objawia się ona jedynie na twarzy. Skóra dotknięta trądzikiem pokrywa się rumieniami, grudkami i krostami, przy czym większość zmian lokuje się na środkowej części twarzy w tzw. strefie T.
Trądzik różowaty jest najprawdopodobniej skutkiem zaburzeń o naczynioworuchowych. Naczynka krwionośne w skórze nieprawidłowo kurczą się i rozszerzają, co w początkowej fazie prowadzi do powstania rumienia. Jednocześnie nasileniu ulega produkcja łoju, co z kolei przyczynia się do pojawiania się krost i grudek. Szczególnie podatne na trądzik różowaty są osoby, które często czerwienią się pod wpływem emocji czy zmian temperatury.
Najgorszą postacią trądziku, zdarzającą się praktycznie wyłącznie u mężczyzn, jest rhinophyma, w której dochodzi do przerostu tkanek (również tych położonych pod skórą).
Jak już wspomniałam trądzik różowaty pojawia się dość często, bo aż u ok. 10% populacji osób dorosłych. Dolegliwość ta nie dotyka osób przed okresem dojrzewania, najczęściej na trądzik różowaty zapadają kobiety i to mniej więcej w okolicach czterdziestego roku życia.

Przyczyny trądziku różowatego

Leczenie, a właściwie całkowite wyleczenie trądziku jest w zasadzie niemożliwe i osoby dotknięte tą dolegliwością muszą borykać się z nią przez całe życie tj. na pewno stale kontrolować dietę i styl życia, a ponadto używać odpowiednich kosmetyków.
Medycyna nie jest w stanie wskazać źródła choroby, mówi się o zaburzeniach naczynioworuchowych, ale nie wiadomo tak do końca co je powoduje. Lekarze sądzą iż jedną z ważniejszych przyczyn pierwotnych może być nadpobudliwość układu nerwowego (wskazywałyby na to reakcje w postaci częstego czerwienienia się). Trądzik różowaty jest też często skorelowany z problemami żołądkowymi tj. towarzyszy mu np. za duża lub zbyt mała kwaśność soku żołądkowego, choroba wrzodowa itp. Kolejna korelacja to hormony. Trądzik różowaty najczęściej pojawia się w okresie okołomenopauzalnym, a u kobiet, które jeszcze miesiączkują trądzik zaostrza się w czasie miesiączki.
Trądzikowi różowatemu często towarzyszą też zakażenia drożdżakami oraz niektórymi rodzajami roztoczy.
Jak widać trądzik to nie jedyny problem z jakim trzeba się zmagać, leczenie trądziku powinno uwzględniać również ewentualną walkę z zakażeniami czy problemami żołądkowymi.

Rola stawonoga o nazwie Demodex folliculorum nie jest dokładnie wyjaśniona, chociaż stwierdzono częstszą jego obecność w obrębie zmian trądzikowych. Pewną rolę odgrywają także drożdżaki z rodzaju Pityrosporum, a leczenie skierowane przeciwko nim może powodować ustępowanie zmian.

Podważany jest obecnie pogląd, że choroba ta związana jest ze stanem łojotokowym skóry, ponieważ dotyczy także osób bez cech łojotoku. Pewne znaczenie w powstawaniu trądziku może mieć niedobór witamin, jak również obecność wewnątrzustrojowych ognisk zakaźnych (zęby, zatoki, migdałki, pęcherzyk żółciowy, wyrostek robaczkowy).

Od czasu wprowadzenia do leczenia chorób skóry kortykosterydów obserwuje się coraz częściej zaostrzenia zmian trądziku różowatego pod wpływem zewnętrznego stosowania, szczególnie ich fluorowanych pochodnych, lub występowanie zmian przypominających trądzik różowaty (derma-titis rosaceiformis), często w otoczeniu warg (dermatitis perioralis). Tego typu zmiany pojawiają się zwłaszcza u osób ze skłonnością do odczynów naczynioruchowych skóry twarzy (wpływ emocji, zmian temperatury). W związku z tym bardzo ważna wydaje się uwaga, iż stosowanie maści lub kremów zawierających fluorowane sterydy (Lorinden, Flucinar, Dermovate) na twarz jest bezwzględnie przeciwwskazana w tych przypadkach.

Przebieg choroby, czyli po czym rozpoznasz, że zagraża ci trądzik różowaty

W okresie początkowym cechą charakterystyczną jest nawracający i przemijający rumień twarzy (okres rumieniowy). Zaczerwienienia skóry występują najczęściej w środkowych częściach twarzy, głównie na nosie; potem rozszerzają się na policzki, podbródek i czoło. Czynnikami wyzwalającymi ten stan są emocje, podniecenie seksualne, gniew, gorąco, zimno, spożywanie pokarmów gorących, ostrych, alkoholu, kawy, herbaty. Skóra twarzy staje się żywoczerwona, ciepłota jej jest podwyższona, wzmaga się również wydzielanie potu i łoju.

Początkowo rumienie na twarzy mają charakter przemijający, z czasem jednak okres ich trwania wydłuża się i może ulegać utrwaleniu w postaci tzw. teleangiektazji (trwałe rozszerzenie drobnych naczyń) – rosacea teleangiectodes. Teleangiektazje są szczególnie nasilone na cerze delikatnej oraz w przypadkach uprzedniego stosowania fluorowanych maści sterydowych.

Niekiedy ostre zaczerwienienie skóry przechodzi na skórę głowy u mężczyzn, co zwłaszcza widoczne jest u osób łysych. Stan taki może dotyczyć również spojówek oczu oraz błon śluzowych nosa, powodując różnie nasilone objawy zapalne.

Choroba może w większości przypadków zatrzymać się w okresie zmian rumieniowych. Jeżeli jednak ulega progresji, to w obrębie istniejących rumieni występują wykwity grudkowe i krostkowe (okres grudkowy i krostkowy). Początkowo pojawiają się drobne grudki wielkości łebka szpilki, okrągłe i żywoczerwone, a ich najczęstszym umiejscowieniem jest skóra nosa, podbródka, środkowej części czoła i w mniejszym stopniu policzków (rosacea papulosa). Nie które z grudek przekształcają się w wykwity krostkowe, których stopniowo przybywa (rosacea pustulosa). Najczęściej jednak wykwity grudkowe i krostkowe współistnieją na podłożu rumieniowym (rosacea papulopu-stulosa).

Zwiastuny trądziku

Jako pierwsza często pojawia się nadwrażliwość lub nietolerancja w stosunku do pewnych kosmetyków, do tego dochodzi skłonność do czerwienienia się (znacznie częściej niż inni). Już w tym okresie może pojawić się stale obecny (choć niekoniecznie intensywny) rumień na policzkach i brodzie. Już na tym etapie należy udać się do dermatologa, nawet jeśli lekarz stwierdzając że to trądzik uzna iż leczenie jest niepotrzebne powinien przynajmniej poinformować o konieczności zmian nawyków pielęgnacyjnych i higieny życia.

Rumień

Rumień nieleczony ulegnie utrwaleniu, co gorsza na tym etapie zaczynają też pękać naczynka krwionośne. Dzieje się tak około czterdziestego roku życia, oczywiście wtedy, gdy dopuścimy się zaniedbań i przegapimy pierwsze symptomy trądziku. Zmianom rumieniowym towarzyszy też świąd, pieczenie i tzw. uczucie napiętej skóry. Pomoc dermatologa jest na tym etapie niezbędna.

Grudki i krostki

Na utrwalonym i dość intensywnym rumieniu zaczynają pojawiać się zmiany typowo trądzikowe tj. grudki i krostki, a czasem nawet ropnie. Na tym etapie chorobie towarzyszą też często powikłania oczne tj. na przykład zapalenia spojówek, zaczerwienienie powiek czy zapalenia rogówki. O ile trądzik można jeszcze jakoś znieść, o tyle towarzyszące mu objawy oczne są zdecydowanie nieprzyjemne. Tak więc gdy pojawi się ten trądzik leczenie jest niezbędne.

Rhinophyma

To najgorsza postać trądziku różowatego, zdarza się najczęściej mężczyznom, u kobiet występuje bardzo rzadko. Zmiany tego typu są bardzo szpecące, zmieniają owal twarzy, przypominają guzowate narośla z wyraźnie widocznymi, bardzo rozszerzonymi porami.

Trądzik różowaty – leczenie

Podobnie jak w przypadku wielu innych chorób, których zwiastuny pojawiają się bardzo wcześnie tak i w walce z trądzikiem różowatym największe znaczenie ma profilaktyka. Gdy trądzik już się rozwinie leczenie bywa znacznie bardziej absorbujące, zaawansowane i niekoniecznie musi przynieść w pełni satysfakcjonujące efekty.
Jeśli chodzi o profilaktykę trzeba przede wszystkim unikać zmian temperatur i sytuacji, które przyczyniają się do wystąpienia rumienia i jak najwcześniej zmienić kosmetyki do twarzy na takie, które nie powodują podrażnień (dla cery wrażliwej) najlepiej przeznaczone do pielęgnacji twarzy z problemami naczyniowymi. Warto też zadbać o dietę tj. do minimum ograniczyć spożycie ostrych przypraw, a alkohol najlepiej zupełnie wykluczyć. W ramach profilaktyki trzeba też zadbać o zabezpieczanie twarzy przed szkodliwym wpływem czynników atmosferycznych tj. na przykład promieniowania UV.
Kiedy już dojdzie do sytuacji, w której trądzik ten “rozkwitnie” na twarzy pełnią objawów leczenie przebiega podobnie jak leczenie trądziku pospolitego. Stosowane są więc i antybiotyki i środki o działaniu przeciwgrzybiczym. Ważne jest wyrównanie poziomu hormonów oraz zwalczenie ewentualnych problemów z żołądkiem. Warto postarać się o to, by leczenie trądziku wspomóc dietą i odpowiednim stylem życia.
W razie potrzeby tj. przy dużych i intensywnych zmianach z powodzeniem można zastosować terapię laserową, która znacznie poprawia wygląd skóry dotkniętej trądzikiem.

Składniki naturalne w kosmetykach do walki z trądzikiem różowatym

Kremy z wyciągiem z zioła Chrysanthellum Indicum sprawdzają się doskonale w walce z trądzikiem różowatym. Redukują powstały rumień oraz wzmacniają naczynka krwionośne. Krem warto aplikować na zmienione miejsca dwa razy dziennie.

Krem z zielonej herbaty, według przeprowadzonych badań klinicznych znacznie redukuje ilość czerwonych plamek i wyprysków powstających w okresie trądziku.

Krem z niacynamidem, czyli rodzaj witaminy B3 jest powszechnie stosowany w walce z trądzikiem różowatym. Znacznie zwiększa barierę ochronną skóry, łagodzi podrażnienia i poprawia nawilżenie skóry. Już po 4 tygodniach stosowania kremu widać efekty. Niacynamid można również przyjmować doustnie.

Kremy z kwasem azelainowym. Kwas otrzymuje się z żyta, pszenicy i jęczmienia. Zmniejsza rumień, wypryski oraz działa przeciwbakteryjnie.

Badania wykazały, że kremy z 20% zawartością kwasu azelainowego są równie skuteczne w leczeniu trądzika różowatego, co 0,75% preparaty z metronidazolem. Kwas azelainowy dodatkowo łagodzi objawy suchej, piekącej i swędzącej skóry.

Lukrecja to kolejny specyfik wspomagający leczenie trądziku. Po miesiącu, dwóch widać znaczną poprawę w kolorycie skóry.

Enzymy trawienne.
W niektórych przypadkach trądzik różowaty powiązany jest z niestrawnością występującą szczególnie po spożyciu ostrych potraw. Badania wykazały, że podawanie pacjentom hormonu trzustki – lipazy, spowodowało usunięcie objawów niestrawności, jak i trądzika różowatego.

Inne naturalne składniki przydatne w walce z trądzikiem różowatym: